Κερπινή : Η γη των γενναίων...

 

 

Η Κερπινή είναι ένα πανέμορφο ,γραφικό και ξεχωριστό χωριό ,με πλούσια ιστορική διαδρομή και παράδοση .

Οι φυσικές χάρες του χωριού, η  αμφιθεατρική και μεσημβρινή του θέση ,το υπέροχο και υγιεινό του κλίμα ,το κατάφυτο της περιοχής ,το φως και το χρώμα του τοπίου αλλά και η ζεστή φιλοξενία και η καλοσύνη των κατοίκων του, μαγεύουν και συγκινούν. Απαράμιλλες ομορφιές  που δεν έσβησε ο χρόνος και που πολλοί ύμνησαν με τη γλαφυρή γραφή τους, όπως ο συγγραφέας Δημήτρης Τσιλλύρας:

«Η Κερπινή» γράφει «Κεῖται εἰς ὓψος 1.100 μ. καί 1 ½ ὣρας πρός Β. τῶν Καλαβρύτων, μέ πλῆθος καρυδιῶν, μουριῶν, κορομηλιῶν κ.λπ ,μέ τά ὀλίγα ἀλλά δροσερά νερά της, μέ τό ρομαντικόν της Κεφαλόβρυσον, πού συγκεντρώνει πλῆθος παραθεριστῶν, ὡς καί τό μυθικόν βουνόν της, ὅπου ἐφόνευσεν ὁ ῾Ηρακλῆς ,εἰς θέσιν Μουρνίτσι, τήν Κερυνῖτιν ἔλαφον. Τό χωρίον αὐτό ἅμα τῆ  Ἀνατολῆ τοῦ ἡλίου καλημερίζει ἐκ τῶν πρώτων τόν πάντοτε σχεδόν χιονοστιβῆ Χελμόν καί τό ἱστορικόν Βραχνί».

 

Η κερπινή συνοικίσθηκε πριν τον 15ο αιώνα στη θέση Παλιοχώρι. φέρει το όνομα του Βαρώνου της Βοστίτσας (Αιγίου) chairpiny ,ο οποίος  την είχε φέουδο και διέμενε κατά το θέρος. Το πιο πιθανό, ωστόσο ,είναι το τοπωνύμιο να προϋπήρχε του Βαρώνου, ο οποίος το χρησιμοποίησε ως παρεπόμενο του τίτλου του. Αν ισχύει το δεύτερο, τότε το όνομα πρέπει να έχει σχέση με την αρχαία πόλη της  Κερύνειας, με το όρος Κερύνεια (βόρεια της Κερπινής) με τον ποταμό Κερυνίτης-Κερινή-Κερπινή.

Η Κερπινή συμμετείχε ενεργά σε όλους τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες της πατρίδας μας .Οι Κερπινιώτες σε όλες τις δύσκολες στιγμές του Έθνους ήταν παρόντες και διακρίθηκαν προασπίζοντας τα ιερά και τα όσια του έθνους.

Η ιστορία του Χωριού κατά τα χρόνια της εθνεγερσίας συμβαδίζει παράλληλα με την ιστορία της περιώνυμης οικογένειας των Ζαΐμαίων ,η οποία προερχόταν από την αρχοντική βυζαντινή οικογένεια με την επωνυμία Ζασσή, εγκαταστάθηκε στην Κερπινή στις αρχές του ΙΗ’ αιώνα και πρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες στο Χωριό, στην επαρχία και το έθνος.

Το έτος1821 η Κερπινή μετατρέπεται σε επαναστατικό κέντρο. Από εδώ ο Ασημάκης Ζαΐμης ,φιλικός ,δίνει  το σύνθημα της  Έναρξης του Αγώνα ,παρακινώντας τον Χονδρογιάννη να προσβάλει τους Τούρκους στη Χελωνοσπηλιά στις 18 Μαρτίου 1821.

Ο γιος του Ανδρέας Ζαΐμης συμμετέχει στη σύσκεψη της Αγίας Λαύρας στις 10Μαρτίου 1821.Αναλαμβάνει τη στρατολόγηση μαχητών από το χωριό του και από τα χωριά της επαρχίας .Αποτέλεσε μαζί με τον Π. Πατρών Γερμανό και τον Ανδρ. Λόντο την Αχαϊκή Τριανδρία του Ιερού Αγώνα. Έλαβε μέρος σε πολλές μάχες μαζί με άλλους Αγωνιστές του χωριού .Ανάμεσά τους ο Ν. Φραγκάκης, ο Σταύρος Λιάρης ,ο Κωνσταντίνος Δούκας ή φλόγας ,ο Π. Κολλιόπουλος, οι Σταύρος, Φίλιππος ,Γεώργιος ,Ανδρέας Σαρδελιανός- ο γενναίος αυτός Οπλαρχηγός σκοτώθηκε κατά την εκστρατεία του Ιμπραήμ, στη Μάχη του Μ. Σπηλαίου στις 24 Ιουνίου 1827,όπου είχαν συμμετάσχει και πολλοί Κερπινιώτες.

Η Κερπινή κατά την έναρξη του Αγώνα είχε δικό της Λάβαρο, που φυλάσσεται σήμερα στο χωριό.

Είχε μάλιστα καθιερωθεί μετά την απελευθέρωση – όπως αναφέρουν οι πηγές – να μεταβαίνουν οι Κερπινιώτες «εν πομπή» με μπροστάρη τον Δήμαρχο και το Λάβαρο στην Αγία Λαύρα, για να πανηγυρίσουν μετά των υπολοίπων την εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου.

Κατά την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων 1912-13, όπως μας πληροφορεί  η αναμνηστική στήλη στην πλατεία του χωριού, η Κερπινή δηλώνει πάλι παρούσα στο νέο Προσκλητήριο της πατρίδας και στέλνει τα παιδιά της στα Μέτωπα.  Το ίδιο θα πράξει και λίγο αργότερα, το 1940 και στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης.

Η νεότερη ιστορία του χωριού, ωστόσο, έχει σημαδευτεί από τα τραγικά γεγονότα της 8ης Δεκεμβρίου 1943.  Μετά τη νίκη των αντιστασιακών δυνάμεων επί των Γερμανών στη γνωστή μάχη της Κερπινής, 16/17 Οκτωβρίου 1943, οι Γερμανοί επιστρέφουν.  Σκοτώνουν, λεηλατούν, πυρπολούν, 45 άντρες του χωριού, άοπλοι και αθώοι δολοφονούνται.  Η εγκληματική γερμανική θηριωδία στο μεγαλείο της. Πόνος, οδύνη, φρίκη, ερείπια, ορφάνια.

Το χωριό θα  κάνει χρόνια να συνέλθει.  Οι κάτοικοι χωρίς καμία ουσιαστική βοήθεια ,με στερήσεις με κόπους και ιδρώτα, αγωνίστηκαν, πάλεψαν και ανέστησαν το χωριό, το ξαναζωντάνεψαν.

Να συμπληρώσουμε ακόμα και τούτο.  Η Κερπινή είναι ίσως το μοναδικό χωριό της επαρχίας μας που στην ιστορική της πορεία γνώρισε τέσσερις φορές την καταστροφική μανία διαφόρων επιδρομέων.  Η πρώτη ήταν το 1773 από τους Αλβανούς, η δεύτερη το 1824 κατά τον δεύτερο εμφύλιο από τους Ρουμελιώτες του Γκούρα και Καραϊσκάκη, η Τρίτη το 1827 από τους τουρκοαιγύπτιους του Ιμπραήμ και η τέταρτη ήταν το 1943 από τους Γερμανούς.

Η Κερπινή ήδη από το ΙΗ’ αιώνα ήταν ένα μεγάλο Κεφαλοχώρι, μια ορεινή μικρή πολιτειούλα!  Με το Β.Δ. της 8ης (20) Απριλίου 1835 σχηματίστηκε ο Δήμος Κερπινής της Επαρχίας Καλαβρύτων, με τους Ρογούς, τη Ζαχλωρού και το Μ.Σπήλαιο στην αρχική σύσταση,που αργότερα (1841) διευρύνθηκε με την προσάρτηση όμορφων χωριών.  Κατατάχθηκε στη Γ’ τάξη με πληθυσμό 1826 κατοίκους και έδρα την Κερπινή.  Είχε σφραγίδα η οποία έφερε έμβλημα τον Ηρακλή να κρατά ή να καταδιώκει την «Χρυσόκερων Έλαφον».  Μετέπειτα του 1912 συστήνεται ως κοινότητα Κερπινής από το 1998 και 2010 βάση των προγραμμάτων «Ιωάννης Καποδίστριας» και «Καλλικράτης»- συμπληρώνει το νέο Δήμο Καλαβρύτων ως Δημοτικό Διαμέρισμα Κερπινής.

Στις αρχές του 20ου αιώνα όπως μας πληροφορεί ο Γ. Παπανδρέου , η Κερπινή είχε 135 οικογένειες και 707 μονίμους κατοίκους. Σήμερα, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, αριθμεί 177 κατοίκους και όχι μόνιμους.  Το χωριό είχε τηλεφωνείο και ταχυδρομείο, δημοτικό σχολείο αρρένων αλλά και θηλέων.  Είχε πολλούς ναούς και εξωκλήσια τα οποία είναι και παραμένουν σε καλή κατάσταση και σήμερα.  Μια δε εκκλησία ο Άγιος Νικόλαος, κτίστηκε στα χρόνια την Ενετών και χρονολογείται στα 550 χρόνια περίπου.  Αγρότες, κτηνοτρόφοι και Γεωργοί η πλειοψηφία των κατοίκων συμπλήρωναν το εισόδημά τους με την καλλιέργεια σταφιδαμπέλων και ελαιώνων σε περιοχές της Αιγιαλείας. Άνθρωποι φίλεργοι, φιλειρηνικοί εργάζονταν και μοχθούσαν για την προκοπή τη δική τους και του χωριού τους σε μια εποχή, ιδιαίτερα στα μεταπολεμικά χρόνια, που ,εκτός των άλλων, τα συγκοινωνιακά μέσα παρέμεναν τα τετράποδα … και το χειμώνα έπρεπε να κατεβάζουν τα παιδιά τους στα Καλάβρυτα, στο Γυμνάσιο και το καλοκαίρι να ανεβάζουν στο χωριό  τους παραθεριστές, γιατί η Κερπινή ήταν και συνεχίζει να είναι ένα έξοχο θέρετρο.  Και μετά ήλθε ο καλός πατριώτης Φίλιππος Μπουρής, με το γιό του Ανδρέα και ανακούφισαν με το  «ηρωικό» τους λεωφορειάκι το χωριό από το μαρτύριο…

Αλλά δεν έλειπαν και οι Λόγιοι, οι επιστήμονες οι γιατροί και οι δικηγόροι.  Μια παράδοση που συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας: άνθρωποι του πνεύματος και της επιστήμης τιμούν και λαμπρύνουν τη γενέτειρά τους, την Κερπινή: όπως ο πολυγραφότατος και προικισμένος λογοτέχνης Σπύρος Γκρίντζος, ο Διευθυντής της Μονάδας Κατεργασίας Μετάλλων και των εργαστηρίων του Φάρου των Τυφλών Γ. Θ. Καρκούλιας, βραβευθείς και από την Ακαδημία Αθηνών και ο πνευματικός μου αδελφός και ομογάλακτος πατήρ -Γεώργιος Σαρδελιάνος, ο οποίος -εκεί πάνω- πιστός και άγρυπνος βιγλάτορας φυλάει Θερμοπύλες …

Σήμερα ,η Κερπινή όπως και τόσα άλλα χωριά της επαρχίας μας, αγωνίζεται να μείνει «ζωντανή», να κρατήσει τους νέους στον τόπο τους, για να μη σβήσει το χωριό.

Ο Σύλλογος των Απανταχού Κερπινιωτών και Φίλων Κερπινής προσφέρει έργο αλλά έχει ανάγκη της συμμετοχής και της συνδρομής όλων. 

Όλοι οφείλουν να συμμετάσχουν στον αγώνα για τη «σωτηρία» του χωριού τους.  Το οφείλουν κυρίως στους πολύ σπουδαίους και γενναίους προγόνους τους, στην ηρωική και ανυπόταχτη γη της Κερπινής.

Το χωριό πανηγυρίζει στις 26 Ιουλίου, της Αγίας Παρασκευής. 

 

Πηγές αρθρογράφου :

1.      «Αγία Λαύρα-Η ψυχή της «Ελλάδος και η Ηρωοτόκος επαρχία Καλαβρύτων», Δημ.Τσιλλύρα, Πάτρα 1966.

2.      Καλαβρυτινή Επετηρίς  ,Γ. Παπανδρέου ,Αθήνα 1906.

3.      «Η Φωνή των Καλαβρύτων», Εφημερίδα.

4.      www.kerpini.gr

5.      Επετηρίς Καλαβρύτων 1969, Β.Παπαγεωργίου «Πόθεν η ονομασία της Κερπινής»


 

Αναδημοσίευση  από την Εφημερίδα  «Η Φωνή των Καλαβρύτων»

 όπου γράφει ο Χρίστος Φωτεινόπουλος.

 

Ο Χρίστος Φωτεινόπουλος γεννήθηκε στα Καλάβρυτα το 1956 σπούδασε στην Θεολογική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 1992 και για μια δεκαετία υπηρέτησε ως διευθυντής στο Λύκειο Καλαβρύτων. Σήμερα είναι διευθυντής του Μουσείου Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος.

Ο Χρίστος Φωτεινόπουλος διακρίνεται για το ήθος του και την προσφορά του τόσο στην μαθητική όσο και στην τοπική κοινωνία με διαρκή ενεργητικότητα και ακούραστη δράση, με αυτό το σκεπτικό  βραβεύτηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2012 από την Ακαδημίας Αθηνών, ως  αναγνώριση της μακροχρόνιας προσφοράς του τόσο στην εκπαίδευση όσο και ευρύτερα στον πολιτισμό των Καλαβρύτων …